بهره وری در فولاد مبارکه رقابت در بازار جهانی را امکا ن پذیر ساخته است

در این میان بزرگترین عاملی که توانستیم باوجود محدودیت‌های شدیدتر تولید را در آن میزان داشته باشیم؛ تجربیاتی بود که مدیران فولاد مبارکه در این سال‌ها کسب کرده‌اند. این تجارب از سال‌های پیش به‌ویژه در ذخیره‌سازی DIR (آهن‌اسفنجی) با توجه به تمام ریسک‌های موجود در این زمینه کمک شایانی به مجتمع کرد. آهن‌اسفنجی محصولی فعال است و هرلحظه با اکسیژن هوا واکنش می‌دهد، بویژه در شرایطی که رطوبت به دلایلی مثل بارندگی به محیط اضافه شود، ولی با تدبیرهای مدیریت در این موضوع توانستیم حدود ۱,۲۰۰,۰۰۰ تن DIR ذخیره کنیم. به این ترتیب فولاد مبارکه و فولاد سبا با ذخیره مطلوبی وارد دوره محدودیت‌های گاز شدند و موفق شدند میزان تولید را بالا ببرند.

در واقع باوجود محدودیت‌های شدید در تأمین گاز که شرکت را به مخاطره انداخت؛ موفق شدیم گاز مجازی را به فصول سرد سال انتقال دهیم. این به نظر من موفقیتی بزرگ برای فولاد مبارکه بود و شرکت‌های دیگر فولادی میتوانند از آن شیوه الگوبرداری کنند. اگرچه ذخیره سازی این حجم DIR نیاز به نقدینگی سنگین و در پی آن خواب سرمایه دارد.

آهن‌اسفنجی محصولی فعال است و هرلحظه با اکسیژن هوا واکنش می‌دهد، بویژه در شرایطی که رطوبت به دلایلی مثل بارندگی به محیط اضافه شود. ولی با تدبیرهای مدیریت در این موضوع توانستیم حدود ۱,۲۰۰,۰۰۰ تن DIR ذخیره کنیم. به این ترتیب فولاد مبارکه و فولاد سبا با ذخیره مطلوبی وارد دوره محدودیت‌های گاز شدند و موفق شدند میزان تولید را بالا ببرند.

امروز فولاد مبارکه سازمانی مسئول و متعهد به جامعه است. ۱۵۰۰ کارخانه در پایین‌دست فولاد مبارکه و وابسته به تولید محصولات آن فعالیت می‌کنند و اگر فولاد مبارکه تولیدی نداشته باشد، طبیعتاً فعالیت در آن کارخانجات نیز متوقف خواهد شد و در ادامه، این روند جریان اقتصادی کشور را دچار اختلال خواهد کرد؛ بنابراین می‌بایستی با هر چالشی تولید را حفظ کرد. در راستای تأمین انرژی الکتریکی هم تدابیری اندیشیده و فعالیت‌هایی داشته‌ایم. در این راستا و بر موضوع نیروگاه سرمایه‌گذاری کرده‌ایم، مقدار این سرمایه‌گذاری حدود ۵۰۰ میلیون دلار بوده و انتظار داریم با بهره‌مندی فولاد مبارکه از آن، کشور از وجود محصولات فولادی منتفع شود. در موضوع انرژی گاز نیز فولاد مبارکه به دنبال سرمایه‌گذاری‌هایی است تا توان ذخیره گاز مصرفی خود را برای محدودیت‌های فصل سرد داشته باشد و یا بتواند به تولید آن در کشور کمک کند.     

از موارد بسیار مؤثر در میزان تولید ۱۴۰۲ که می‌توان به آن اشاره کرد بهره‌وری بالای نیروی انسانی در مجتمع بود. اگرچه هرساله نیروی انسانی ما بهره‌ورتر می‌شود، اما همکارانمان سال گذشته در این موضوع عملکرد بسیار مطلوبی داشتند و همچنین توانستند با کاهش ضایعات، بالا بردن بهره‌وری و بازده کل خطوط این مقدار از تولید را رقم زنند که جای تشکر و قدردانی دارد.
شاخصی وجود دارد که به ازای هر تن تولید میزان نفر ساعت کار انجام‌شده را محاسبه می‌کند. این شاخص در فولاد مبارکه ۴۶۰ است و در مجموعه‌های دیگر مقدار این شاخص به ۷۰۰ تا ۸۰۰ و یا حتی ۱۰۰۰ هم می‌رسد. مدل محاسبات اما در این شاخص متفاوت است. اگر فقط فولادسازی مبارکه را مدنظر داشته باشیم و جمعیت ۲۸۰۰ تا ۳۰۰۰ نفر آن را تقسیم بر تولید ۷٫۲ میلیون تنی فولاد کنیم؛ شاخص بهره‌وری در فولادسازی محاسبه می‌شود اما برای شاخص بهره‌وری آه‌نسازی می‌بایست تعداد نیروهای نورد گرم را نیز به مخرج کسر اضافه کنیم؛ پس باید ببینیم الگوی محاسباتی چیست. نکته دیگر تفاوت در محاسبه سرویس‌هاست؛ که آیا صرفاً نفرات عملیاتی در محاسبه لحاظ می‌شود یا نفرات پشتیبانی را در نظر می‌گیرند و مثلاً پیمانکاران تعمیرات را نیز در فرمول می‌بینند.شاخص ما با احتساب همه این نفرات است، حتی کسانی که در فضای سبز فعال هستند. پس مدل محاسبات در بهره‌وری مؤثر است. نمی‌گویم عدد ۴۶۰ برای فولاد مبارکه عدد خوبی است و به نظرم عدد ۶۰۰ جایگاه خوبی دارد ولی مدل محاسبات ما هم تفاوت دارد. در مجموع اما سهم نیروی انسانی از هزینه‌های فولاد مبارکه زیر نرم جهانی است.
موضوع تأثیرگذار دیگر بر میزان تولید در سال ۱۴۰۲ حمایت کل ذینفعانمان در مجموعه بود. حمایت مطلوب پیمانکاران و تأمین‌کنندگان ما که همیشه به دید شرکای تجاری خود به آنها نگاه می‌کنیم در روند تولید بسیار مؤثر بود. حتی خریداران نیز در این مهم نقش داشتند. ثبت رکورد حمل محصول در سال گذشته به میزان ۸ میلیون و ۸۰۰ هزار تن نشان از خرید، پرداخت و حمل به‌موقع محصولات توسط خریداران دارد.
حمایت هیئت‌مدیره با تصویب به‌موقع مصوبات و فعالیت تأمین‌کنندگان قطعات یدکی نیز نقشی پررنگ در این میان ایفا کرد. افزایش کیفیت در قطعات یدکی که عمدتاًً هم تولید داخل بودند با کاهش توقفات افزایش تولید را برایمان به ارمغان آورد.

سال ۱۴۰۲ نزدیک به ۱٫۳۷۵ میلیون تن صادرات داشتیم که عدد بزرگی است. این مهم باوجود مشکلاتی همراه بود. قیمت محصولات ما ۳۰ تا ۴۰ دلار از قیمت‌های جهانی پایین‌تر است و برای دریافت پول هم با مشکلات زیادی مواجه‌ایم. با این شرایط رقابتی باید بتوانیم قیمت تمام‌شده را کاهش دهیم. افزایش بهره‌وری نیروی انسانی کمک کرده توان کار با این شرایط را داشته باشیم. اگر قیمت تمام‌شده ما بالا بود هیچ‌گاه نمی‌توانستیم با همکاران فولادساز جهانی رقابت کنیم. چین به‌عنوان تولیدکننده عمده فولاد جهان می‌تواند محصولش را به‌خوبی عرضه کند. اگر نتوانیم قیمتی ۱۰ درصد پایین‌تر از روز را برای محصولاتمان داشته باشیم مشتریان ما که بیشتر از آسیای شرقی و آسیای میانه هستند چین را انتخاب می‌کنند. در آینده با توجه به ۴۵ میلیون تن تولید و ۲۰ میلیون تن مصرف سالانه محصولات فولادی کشور می‌بایستی ۲۵ میلیون تن از تولید را صادر کنیم. طبیعتاً فولاد مبارکه برای این قضیه برنامه دارد که متناسب با سهم خودش در بازار جهانی محصولاتش را با شرایط ویژه و قیمت‌های پایین‌تر عرضه کند.