فولادپلاس، رسانه ی گروه فولاد مبارکه

۱۴۰۴-۰۹-۲۶ ۲۰:۳۲

تنوع محصول برای تأمین ۷۰ درصدی نیاز کشور

علی حاجیان‌نژاد

مدیر ناحیه نورد گرم

سال ۱۴۰۳ تولید ورق‌های جدید و با گرید‌های سختی که جهت پروژه‌های انتقال آب استفاده می‌شود را در برنامه داریم. برنامه دیگر در تولید ورق‌های ویژه خودرو است و به دلیل آنکه بیشتر مشتریان‌مان نیز خودروسازان هستند، می‌بایستی نیاز کشور در این موضوع را پوشش دهیم. تولید ورق نورد سرد و محصولات عادی بازار ساختمانی مثل پروفیل‌های در و پنجره نیز در برنامه هستند.

نورد گرم کار را در سال ۱۴۰۲ با دو رکورد تولید ماهیانه متوالی فروردین ماه به‌میزان ۵۰۸,۳۰۵ تن کلاف گرم و اردیبهشت ماه به‌میزان ۵۱۰,۰۴۸ تن کلاف گرم آغاز کرد. این ناحیه توانست با وجود مشکلاتی که پیش رو داشت به آن موفقیت‌ها دست یابد. در طول سال هم توانستیم تولید را به حد مطلوب برسانیم و حتی تولید سالیانه ما هم علی‌رغم میکس تولید دشوار مقداری افزایش داشت. میزان کمی و کیفی تولید ارتقا یافتند و موفق شدیم به رکورد کیفی ۹۹٫۷درصد نیز دست یابیم.
با چالش‌هایی نیز در سال گذشته مواجه بودیم؛ مشکلاتی از قبیل دشواری دسترسی قطعات یدکی به دلیل تحریم‌ها، وضعیت متلاطم بازار که تأمین قطعات را با قیمت‌های پرنوسان مواجه می‌ساخت، روبرو بودیم. موضوع دیگر که چالش‌ها را تشدید ‌کرد، مسئولیت فولاد مبارکه به‌عنوان بزرگترین تولید‌کننده ورق‌های فولادی کشور است. از آنجا که فولاد مبارکه عمده نیاز کشور را در این زمینه تامین می‌کند، مسئول بوده و باید تنوعی از محصولات مورد نیاز کشور را تولید کند. بسیاری از نوردهای مشابه ما تنها با انتخاب محصول مقرون به‌صرفه و تولید تعداد مشخصی از آنها فعالیت می‌کنند؛ اما با مسئولیت و وضعیت ویژه‌ای که ما داریم؛ مجبور هستیم انواع گریدها با کیفیت‌های مختلف ورق؛ از نرم تا سخت و از ساختمانی تا خودرویی را با ابعاد مختلف در عرض و ضخامت تولید کنیم. از سویی تولید بعضی از این گریدها در نورد گرم سخت‌تر است و تمهیدات ویژه‌ای را می‌طلبد. این تمهیدات معمولا تأثیر مستقیمی در زمان نورد دارند. یعنی اگر مسئولیتی در تولید نداشتیم می‌توانستیم زمان نورد برای تولید خاص را به گرید دیگری اختصاص دهیم و بهره‌وری بیشتری داشته باشیم. اما متعهدیم آن محصولات ویژه را به دلیل نیاز بازار تولید کنیم که روندش بر استهلاک قطعات بسیار اثرگذار است.
برای مثال به دلیل استراتژی‌های کلی کشور و مسائل و بحران‌های آبی که چالش ملی است؛ پروژه‌هایی در سطح کشور برای انتقال آب در حال انجام است که از طریق لوله‌های فولادی محقق می‌شود. ورق لوله‌ها به وسیله فولاد مبارکه تامین می‌شود. این ورق گرید سختی دارد و در ضخامت‌های خاصی نیز تولید می‌شود. روند اینگونه‌ تولید بر استهلاک قطعات تاثیر مستقیمی دارد و از این نظر مجبوریم در بازار متلاطم تامین قطعه یدکی، قطعات بیشتری هم مصرف کنیم. همانطور که اشاره شد در حالت عادی نیز برای تأمین قطعات یدکی با چالش روبرو هستیم و تولید کیفیت‌های خاص با استهلاک بیشتر قطعات این چالش را دو چندان می‌کند و به اجبار نیاز به تامین قطعات یدکی بیشتری داریم. اگرچه تمامی این قبیل مسائل به نوعی با مدیریت، پیش‌بینی و با پشتیبانی بسیار خوب‌ از نورد گرم رفع شد. به هر روی پشتیبانی‌های گوناگونی از طرف نواحی و قسمت‌های مختلف انجام می‌شود، تا تولید انجام گیرد. اگر قطعات، انرژی مورد نیاز و آبی که در سیکل‌های گردشی نیاز است، تامین نشود این روند موفق نخواهد بود.
همه با چالش کمبود آب مواجه هستیم. بیشتر سیکل‌های ما وابسته به آبی است که به طور گردشی از آن استفاده می‌شود و مصرف دورریز ندارد.
نورد گرم بر کاهش مقدار گردش سیکل‌ها کار کرده که تا جای ممکن آب کمتری مصرف شود. همکارانمان در انرژی و سیالات و واحدهای پشتیبانی نیز در کمبود آب با مهندسی و افزودنی‌ها و روش‌هایی که دارند، موفق بودند آب باکیفیت برای ما تامین کنند.
ما نیز با تمام مشکلات توانستیم این تولید را در سال گذشته انجام دهیم و هر سال منعطف با نیاز بازار عمل کنیم. البته این موضوع از اهداف فولاد مبارکه است که نیازهای حداکثری مشتریان بازار داخل را تامین کند.
با گذشت زمان تکنولوژی‌های جدید وارد کار می‌شوند و نیازهای جدیدی از بازار به ما می‌رسد؛ مسئولیت داریم تا ورق‌ها و گرید‌های جدید را نورد کنیم. این موضوع با جذب نیاز از بازار توسط دیگر همکاران ما صورت می‌گیرد تا واحد متالورژی و طراحی محصول، آن را طراحی کرده و در نهایت محصول جدید نورد شود.
پروژه تامین لوله‌های آب نیز همچنان ادامه دارد و آن را در برنامه سال ۱۴۰۳ نیز همچنان خواهیم داشت. خط نورد گرم؛ خطی پیوسته‌ و دائما در حال کار است، به همین دلیل ناگزیریم که سالی یک مرتبه و به مدت ۷ تا ۱۰ روز مطابق برنامه‌ای از پیش تعیین شده خط را متوقف کرده و رسیدگی‌هایی جهت تعمیرات و نگهداری بر آن انجام گیرد. از این رو توسعه پروژه‌هایی که برای بهبودها و بهینه‌سازی داریم را در زمان‌های توقف انجام می‌دهیم. برای سال جدید نیز برنامه‌ریزی در جهت ارتقاء کیفت و ادامه روند تولید حداکثری در دستور کار قرار گرفته است؛ چراکه کمیت ما تقریبا به نهایت رسیده است اما همچنان بر ارتقاء کیفیت و البته کاهش مصرف انرژی و ضایعات تمرکز داریم.

نورد گرم در حال حاضر بیش از ظرفیت اسمی‌اش تولید می‌کند. این خط پس از راه‌اندازی در سال‌های نخست به ظرفیت اسمی‌ ۲٫۴میلیون تن در سال رسید، سپس با انجام پروژه‌های توسعه‌ در ناحیه ظرفیت جدید ۴٫۵ میلیون در سال برایش تعریف شد ولیکن در حال حاضر تولید آن به بیش از ۵٫۱میلیون تن افزایش یافته است. تولیدکنندگان مشابه ما اغلب با این فشار کاری فعالیت نمی‌کنند؛ به دلیل آن‌که صرفه و سود اقتصادی بیشتر را مدنظر قرار می‌دهند. ما اما استراتژی‌های کشور و تامین ۷۰ درصدی ورق داخلی را در دستور کار داریم و ناگزیریم که در سطح بالا تولید داشته باشیم.
امیدواریم که با طرح توسعه «نورد گرم ۲» خط نورد فعلی با فشار کاری کمتری فعالیت کند؛ چراکه امروزه تنها به صورت تک خط فعال است و کل فشار تولید بر آن وارد می‌شود.

این ورق‌ها اغلب با ضخامت بالا و جزو گریدهای سخت از جملهAPI-X65هستند؛ همانطور که توضیح دادم از نظر نورد نیز در رده ورق‌هایی قرار می‌گیرند که سخت نورد می‌شوند. یعنی هم نوردشان زمان بیشتری را می‌طلبد و هم استهلاک و فشار بیشتری را به تجهیزات خط وارد می‌کند. اما با وجود چالش‌ها ما طبق برنامه، تولید را انجام دادیم. این تولید با پشتیبانی‌ای که مدیریت عالی و قسمت‌های دیگر مثلا در تامین مازاد یدکی و اختصاص بودجه داشتند؛ انجام گرفت. به هر حال حجم بالایی از قطعات با آنکه سازندگان خاصی دارند می‌بایستی جهت تولید تامین و خریداری شود. همکارانمان در واحد خرید، سازندگان را شناسایی می‌کنند و با پشتیبانی مطلوب به اهدافمان در تولید می‌رسیم. موفقیت در تولید آن هم در این میزان، مدیریتی همه‌جانبه در سطوح مختلف را می‌طلبد و تنها بانی آن ناحیه نورد گرم نیست.

سال گذشته این محصول ویژه تولید شده و امسال نیز تولید آن در برنامه است. البته به دلیل بحران‌های کم‌آبی در کشور این گونه پروژه‌ها در حال افزایش است و به راحتی می‌شود افزایش نیاز کشور به این ورق را پیش‌بینی کرد. قابلیت تولید حداکثر میزان از ورقی که به این منظور می‌توان در داخل تأمین کرد را داریم و این موضوع در برنامه تولیدآینده نیز در نظر گرفته شده است.

اینکه به اهداف تعیین تولید در سال برسیم بسیار مهم است. ما می‌توانیم روی این کیفیت متمرکز باشیم؛ اما از طرفی مسئولیت داریم که تولید برای نورد سرد فولاد مبارکه را هم پوشش دهیم. از طرف دیگر همان مسئولیت ایجاب می‌کند ورق خودرو را هم تامین کنیم. به عبارتی مسئولیم که تمامی نیاز بازار را در نظر داشته باشیم و این مهم با برنامه‌ریزی دقیق در تولید محقق خواهد شد. درواقع هنر ماست که برنامه‌ در نظر گرفته شده متناسب با توانایی‌هایمان باشد؛ البته که از صددرصد برنامه نیز در تولید فراتر رفتیم و موفق شدیم نیاز بازار را مقداری بیشتر از برنامه پوشش دهیم. به طور کلی دستاوردهایمان در، تنوع محصول، کمیت، کیفیت، تنوع محصولات جدید و گرید‌های ویژه موفقیت‌آمیز بوده است.

سال ۱۴۰۳ تولید ورق‌های جدید و با گرید‌های سختی که جهت پروژه‌های انتقال آب استفاده می‌شود را در برنامه داریم. برنامه دیگر در تولید ورق‌های ویژه خودرو است و به دلیل آنکه بیشتر مشتریان‌مان نیز خودروسازان هستند، می‌بایستی نیاز کشور در این موضوع را پوشش دهیم. تولید ورق نورد سرد و محصولات عادی بازار ساختمانی مثل پروفیل‌های در و پنجره نیز در برنامه هستند.
امیدواریم تأمین بودجه و عقد قراردادها برای پروژه‌های برنامه‌ریزی شده توسعه، پیش از توقف سالیانه محقق و انجام شود، چراکه اجرای توسعه‌ها را هم در برنامه داریم.