فولادپلاس، رسانه ی گروه فولاد مبارکه

۱۴۰۴-۰۹-۲۶ ۲۰:۳۰

راهبرد سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و توسعه حمل ترکیبی

رسول شفیع‌زاده

مدیر حمل‌و‌نقل و پشتیبانی فولاد مبارکه

ناحیه حمل‌و‌نقل و پشتیبانی مشتمل بر سه واحد عملیاتی و یک واحد برنامه‌ریزی و کنترل فرایند است. واحدهای عملیاتی عبارتند از واحد حمل مواد اولیه و محصولات، واحد حمل و فراوری سرباره و واحد حمل‌و‌نقل جاده‌ای.
واحد حمل مواد اولیه و محصولات؛ وظیفه حمل مواد اولیه از سراسر کشور را به‌صورت ریلی، جاده‌ای و ترکیبی و همچنین وظیفه حمل ریلی محصولات صادراتی را به عهده دارد. واحد حمل و فراوری سرباره؛ حمل سرباره مذاب از ناحیه فولاد‌سازی به حوضچه‌های خنک‌سازی، خنک‌سازی، تفکیک قراضه از سرباره و درنهایت حمل سرباره سرد و قراضه از حوضچه‌های خنک کاری به دپوهای مربوطه را انجام می‌دهد و واحد حمل‌و‌نقل جاده‌ای؛ مسئولیت ارائه خدمات حمل صنعتی داخل شرکت در طول فرایند تولید را به عهده دارد. گروه فنی این ناحیه برنامه‌ریزی و کنترل فرایندهای حمل‌و‌نقل و همچنین پشتیبانی از واحدهای عملیاتی این ناحیه را به عهده دارد.

یکی از چالش‌های ما در سال‌های اخیر کاهش چشمگیر منابع تأمین مواد اولیه متصل به شبکه ریلی و تعدد منابع تأمین و خرید با حجم کم از این منابع بود که امکان حمل ریلی از آن‌ها وجود نداشت، این موضوع افزایش شدید حمل جاده‌ای مواد اولیه را به دنبال داشت.
و چالش دوم اما پایین بودن ظرفیت حمل ریلی از منطقه سنگان به‌عنوان یکی از منابع اصلی تأمین گندله موردنیاز فولاد مبارکه بود و این موضوع به دلیل کمبود لکوموتیو و تک خطه بودن خط ریلی محور شرق است.
برای برون‌رفت از این چالش‌ها دو سیاست کلی را در برنامه قراردادیم؛ نخست بحث توسعه حمل ترکیبی، که ضمن هماهنگی با راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران و تأمین‌کنندگان مواد اولیه سکوهایی را کنار شبکه ریلی ایجاد کردیم تا مواد اولیه به‌وسیله کامیون از منابع تأمین تا سکوها منتقل و روی سکو تخلیه و سپس ازآنجا به‌صورت ریلی به فولاد مبارکه و مجتمع سبا انتقال یابد.
جهت برون‌رفت از چالش دوم و افزایش حمل ریلی از منطقه سنگان ضمن سرمایه‌گذاری جهت خرید لکوموتیو و انعقاد تفاهم‌نامه همکاری با راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران شاهد رشد حمل ریلی قابل‌توجه از آن منطقه بودیم .

یکی در منطقه مهیار و دیگری در سلطانیه که در منطقه غرب کشور است. همان‌گونه که قبلاً اشاره شد از اقدامات مهم سال گذشته در حمل ریلی می‌توان به خرید لوکوموتیو جهت افزایش ظرفیت حمل ریلی اشاره کرد. با توجه به آنکه بزرگ‌ترین مشکل و گلوگاه جهت حمل ریلی، کمبود نیروی کشش است، فولاد مبارکه اقدام به خرید ۵۰ دستگاه لوکوموتیو کرد و تا پایان سال نیز بهره‌برداری از ۴۲ دستگاه لوکوموتیو به انجام رسید. این هم نقش مثبتی در افزایش حمل ریلی داشت.
از دستاوردهای بسیار مهم دیگر در سال گذشته نیز افزایش سهم حمل ریلی گندله از ۵۸ درصد به حدود ۷۵ درصد بود. همچنین افزایش سهم حمل ریلی زبره از ۳۴ درصد به ۳۶ درصد بود.
به‌صورت ویژه در منطقه سنگان که یکی از مبادی تأمین اصلی ما برای گندله است نیز توانستیم در ماه‌هایی که نیاز به گندله داشتیم تقریباً حدود ۴۰ درصد افزایش حمل ریلی را داشته باشیم. همچنین موفق شدیم در کل سال نیز حمل ریلی از منطقه سنگان را حدود ۲۲ درصد افزایش دهیم. سال گذشته در حوزه حمل مواد اولیه و محصولات هم شاهد رکورد حمل آهن‌اسفنجی از مناطق مختلف به فولاد مبارکه و فولاد سبا بودیم. این مقدار حدود ۳ میلیون تن آهن‌اسفنجی بود و حدود ۱۵ درصد نسبت به سال قبل رشد داشت

در واحد حمل مواد اولیه و محصولات شاهد اجرای دو پروژه کلیدی نیز بودیم نخست پروژه نوسازی خطوط ریلی که حدود ۵ کیلومتر از خطوط ریلی داخلی فولاد مبارکه نوسازی شد. دیگری نیز راه‌اندازی دو دستگاه لوکوموتیو مانوری بود که مدت زیادی جهت تعمیرات اساسی و بازسازی متوقف‌شده بود.
اما در واحد حمل و فرآوری سرباره در سال گذشته حمل حدود ۲ میلیون و ۱۴۰ هزار تن سرباره مذاب انجام شد که در مقایسه با سال قبل رشد ۱۳ درصدی داشت همچنین حدود ۲ میلیون و۳۵۰ هزار تن نیز حمل سرباره سرد داشتیم که نسبت به سال قبل‌ از آن با حدود ۵ درصد رشد همراه بود.شاخصی در این واحد داریم که بسیار مهم است و بر عملکرد تولید ناحیه فولاد‌سازی تأثیر بسیار دارد. این شاخص زمان تعویض پاتیل سرباره زیر کوره است که هر چه این زمان کمتر باشد، توقف کوره کمتر و درنتیجه تولید بیشتر را درپی دارد. این شاخص در سال گذشته از ۰٫۰۴ دقیقه به ازای هر ذوب به ۰٫۰۲ دقیقه رسید که رکورد قابل‌توجهی بود.
اما در واحد حمل‌و‌نقل جاده‌ای که خدمات حمل صنعتی داخلی شرکت را ارائه می‌دهد، حدود ۵ میلیون تن جابه‌جایی مواد داشتیم و به میزان یک‌میلیون و‌ ۲۰۰ هزار ماشین ساعت مکانیزم در اختیار نواحی برای پشتیبانی از فرآیندهای تولید و پشتیبانی قرار دادیم.
با توجه به اینکه چالش ما در این بخش فرسودگی مکانیزم‌هاست، اقدام خاصی که در برنامه قرار دادیم، بازسازی و بهینه‌سازی مکانیزم‌های مستهلک و مکانیزم‌های پرکاربرد بود. ازاین‌رو به شکلی دو مکانیزم پرکاربرد که مستهلک‌شده بود و خطوط تولید را پشتیبانی می‌کرد را بازسازی کردیم و برنامه داریم که تعدادی دیگر از آن‌ها را نیز بازسازی کنیم

دو جرثقیل ۱۸ و ۵۰ تنی خاص بودند که طراحی آن متناسب با شرایط خطوط تولید فولاد مبارکه بوده و نمونه‌ای از آن‌ها در بازار وجود ندارد نکته مهم این بود که علاوه بر بازسازی عملیات بهسازی نیز روی این مکانیزم‌ها انجام گرفت. در حوزه مکانیزم‌های استیجاری نیز برنامه‌ داریم که در قراردادهای مناقصه جدید، بتوانیم به‌مرور ناوگان استیجاری را هم به‌روز کنیم.

تهیه این طرح با همکاری واحد سرمایه‌گذاری و امور شرکت‌ها و سایر واحدهای مرتبط آغاز و فاز یک آن‌که تحلیل وضعیت موجود است به اتمام رسیده است . فاز دو و سه را نیز امسال در دستور کار داریم.
در این طرح نیازهای حوزه حمل‌و‌نقل فولاد مبارکه جهت تحقق چشم‌انداز تولید در سال ۱۴۱۰مشخص و برنامه‌های لازم جهت سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها تعیین می‌شود.

ما حدود ۱۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تن حمل مواد اولیه داشتیم. قابل‌توجه است که سیاست فولاد مبارکه در سال گذشته این بود که سطح موجودی مواد اولیه‌اش را بهینه و مقدار آن را کاهش دهد. لذا برنامه حمل به‌نوعی کمتر دیده‌شده بود. همچنین حدود یک‌میلیون تن حمل ریلی محصولات را داشتیم که ۴۵۰ هزار تن از آن‌ها نیز صادراتی بود.

بله، ما سه پروژه را در حوزه لجستیک هوشمند تعریف کردیم که فرآیندهای سه واحد عملیاتی این ناحیه را پشتیبانی می‌کند. اولین پروژه که اقداماتش تا حدود زیادی انجام‌شده، ردیابی و جمع‌آوری داده و تحلیل و به‌کارگیری داده‌های پاتیل‌برها جهت مدیریت عملکرد آن‌هاست که امید است تا اواسط سال جاری به بهره‌برداری برسد.
دومین پروژه نصب ردیاب بر مکانیزم‌های حمل‌و‌نقل جاده‌ای جهت مدیریت عملکرد این مکانیزم‌هاست که بخش زیادی از آن اجرایی شده و امید است این پروژه تا پایان سال جاری قابل بهره‌برداری برای این واحد باشد.
و پروژه سوم ردیابی واگن‌ها و کامیون‌هایی است که حمل بار را از بیرون شرکت به فولاد مبارکه بر عهده دارند.
البته پروژه دیگری نیز با عنوان هوشمندسازی برنامه‌ریزی حمل مواد اولیه و محصولات تعریف‌شده که با همکاری مرکز تحقیقات شرکت در حال انجام است

با در نظر گرفتن برنامه‌های توسعه‌ای که در فولاد مبارکه داریم؛ ازجمله طرح نورد گرم ۲ و چشم‌انداز ۱۴۱۰ فولاد مبارکه بررسی‌هایی انجام داده‌ایم تا زیرساخت‌های داخلی حمل‌و‌نقلی فولاد مبارکه و ایستگاه حسن‌آباد را متناسب با نیازها توسعه دهیم. در این راستا طرح توسعه این ایستگاه تهیه‌شده و پس از اخذ مجوزهای لازم در حال اجراست.

در سال گذشته شاخص‌های FR و SR در این ناحیه برابر صفر بود. همان‌طور که می‌دانید مقوله ایمنی در حوزه حمل‌و‌نقل؛ بسیار مهم، پیچیده و نسبت به سایر نواحی حساس‌تر است. چراکه بخش زیادی از نفراتی که در این حوزه فعالیت می‌کنند موقعیت ثابتی ندارند و در کل سطح شرکت فعالیت می‌کنند، درعین‌حال با اقداماتی که در این زمینه انجام‌شده، شاخص‌های FR و SR وضعیت مطلوبی داشته است و سال گذشته رتبه سوم ایمنی را در بین نواحی تولیدی و پشتیبانی به دست آوردیم.

از همه همکارانم در حوزه حمل‌و‌نقل که دلسوزانه و متعهدانه فعالیت می‌کنند تشکر می‌کنم؛ رسالتی که برای ما تعریف‌شده پشتیبانی از تولید با حمل مواد اولیه، حمل محصولات و تأمین مکانیزم‌های موردنیاز فرایند تولید است که امیدوارم با ایفای نقش خود زمینه‌ساز رکوردهای تولید در فولاد مبارکه باشیم.